Od czego zależy procent na lokatach? Zmiany oprocentowania lokat - jak je przewidywać?

Ogólnie zasada jest bardzo prosta, otóż oprocentowanie lokat terminowych, podobnie z resztą jak procent na kontach oszczędnościowych, jest bezpośrednio uzależnione od poziomu stóp procentowych ustalanych przez państwo, a dokładnie Radę Polityki Pieniężnej. Stopy procentowe to podstawowe narzędzie polityki monetarnej stosowanej przez bank centralny (w przypadku Polski NBP) do regulacji ilości pieniądza na rynku.

Państwo stosuje politykę restrykcyjną lub ekspansywną w zależności od celu jaki chce osiągnąć - czy ograniczać inflację, czy napędzać gospodarkę. Tym samym oprocentowanie na lokatach jest bezpośrednio uzależnione od stóp procentowych, które to z kolei są uzależnione od inflacji i tempa wzrostu gospodarczego, i PKB.

Inflacja - wskaźnik określający wzrost ogólnego poziomu cen, badany na podstawie określonego koszyka dóbr. Wzrost inflacji powoduje spadek wartości nabywczej pieniądza. Jeżeli jest zbyt wysoka, to jest to zjawisko niekorzystne dla gospodarki i bank centralny różnymi dostępnymi narzędziami może próbować ją ograniczyć.

PKB - Produkt Krajowy Brutto - jeden z głównych mierników DN - Dochodu Narodowego - PKB to wskaźnik obrazując zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu (najczęściej jest to okres 1 roku).

Jako że nie jest ta artykuł kierowany do ekonomistów, a raczej do osób całkowicie nie związanych z ekonomią, nie będę się może zagłębiać w szczegóły dotyczące tych wskaźników. Często możemy usłyszeć o nich w mediach, wiadomościach, przeczytać w Internecie. To wszystko daje nam pewien obraz sytuacji gospodarczej w kraju.

Jak można przewidywać kształtowanie się stóp procentowych i oprocentowanie lokat w krótkim okresie

Otóż nie jest to wcale trudne - jeżeli inflacja rośnie, to wysoce prawdopodobne jest, że bank centralny, by ją ograniczyć, zacznie wprowadzać restrykcyjną politykę pieniężną, mającą na celu ograniczenie ilości pieniądza w obiegu. Jednym za narzędzi restrykcyjnej polityki pieniężnej są podwyżki stóp procentowych. Wzrost stóp procentowych powoduje, że rośnie oprocentowanie lokat. Tym samym ludzie chętniej oszczędzają - trzymają pieniądze w bankach, a mniej chętnie zaciągają kredyty, które z kolei drożeją w przypadku podwyżki stóp procentowych. Wzrost kosztów kredytów powoduje zatem zmniejszenie zainteresowania inwestowaniem. Tym samym gospodarka wyhamowuje, spada ilość inwestycji, a inflacja spada (przynajmniej w teorii...). Za to rosną oszczędności w postaci depozytów bankowych.

Z kolei w sytuacji odwrotnej, gdy spada tempo wzrostu PKB, bank centralny by napędzić gospodarkę, obniża stopy procentowe i wprowadza ekspansywną politykę pieniężną. Oprocentowanie lokat wtedy spada. Przestaje się opłacać trzymanie pieniędzy na lokatach, a z kolei tanieją kredyty, co zachęca do inwestowania. Nie koniecznie mówię tu o inwestowaniu na giełdzie, ale ogólnie... Przy niskich stopach procentowych ludzie nie chcą trzymać pieniędzy na lokatach i szukają innych rozwiązań do zainwestowania kapitału - jedni decydują się na różne inne produkty finansowe powiązane z giełdą papierów wartościowych, inni chętniej próbują swoich sił w biznesie.

Nawet dzięki informacjom jakie docierają do nas z mediów możemy określić w krótki okresie czasu, jak będzie się kształtowało oprocentowanie stóp procentowych w najbliższym okresie. Jeśli słyszymy, że inflacja rośnie i RPP (Rada Polityki Pieniężnej) rozpoczyna cięcia stóp procentowych to wiemy, że w najbliższym czasie będą spadać procenty na lokatach.

Z kolei jeśli słyszymy, że gospodarka wyhamowuje, spada tempo wzrostu PKB, to sugeruje, że RPP będzie obniżać stopy procentowe w najbliższym czasie, a tym samy spadnie oprocentowanie lokat.

Dzięki takim informacjom możemy łatwiej podejmować decyzje odnośnie lokowania naszego kapitału. Np. jeśli znajdujemy się w okresie wysokich stóp procentowych, to czasem warto wybierać lokaty długoterminowe, bo w przypadku gdy oprocentowanie spadnie, nasze pieniądze będą nadal utrzymywany na depozycie z wysokim oprocentowaniem. Z kolei gdy jest niskie oprocentowanie, a koniecznie chcemy trzymać pieniądze na lokatach, to lepiej decydować się na krótsze terminy. Ponieważ jeśli oprocentowanie wzrośnie to szybciej będziemy mogli skorzystać z lokaty o wyższym oprocentowaniu.

Ogólnie gospodarka "porusza" się cyklinie - mówi o tym teoria cykli koniunkturalnych, jednak jest to zbyt rozbudowany temat, by się w niego zagłębiać w tym artykule. Wystarczy, że napiszę, iż wszystko się zawsze zmienia cyklicznie - po wzrostach zawsze następuje spadek, a po spadkach wzrost.